ലണ്ടൻ/ദില്ലി: ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ കൊഹിനൂർ രത്നം ഇന്ത്യയിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവരുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഇന്ത്യയും യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡവും തമ്മിൽ ചർച്ചകൾ നടക്കുന്നതായി ബ്രിട്ടന്റെ സാംസ്കാരിക വകുപ്പ് മന്ത്രി ലിസ നാൻഡി കഴിഞ്ഞ ദിവസം വ്യക്തമാക്കി. നിലവിൽ ബ്രിട്ടീഷ് രാജകീയ കിരീടത്തിന്റെ ഭാഗമായ കൊഹിനൂർ രത്നത്തിന്റെ ഉടമസ്ഥാവകാശം കൈമാറുന്നതിലുപരി, “പങ്കിട്ട പ്രവേശനം” (shared access) എന്ന ആശയത്തിൽ ഊന്നിയുള്ള സാംസ്കാരിക സഹകരണമാണ് ചർച്ച ചെയ്യുന്നതെന്ന് ലിസ നാൻഡി സൂചിപ്പിച്ചു. ലിസ നാൻഡിക്ക് ഇന്ത്യൻ വംശപരമ്പരയുണ്ട് എന്നത് ഈ വാർത്തയോടനുബന്ധിച്ച് ശ്രദ്ധേയമാണ്.
ബ്രിട്ടന്റെ സാംസ്കാരിക, മാധ്യമ, കായിക വകുപ്പ് മന്ത്രിയായ ലിസ നാൻഡിയുടെ പിതാവ് ഒരു ഇന്ത്യൻ വംശജനാണ്. അവരുടെ ഇന്ത്യൻ പശ്ചാത്തലം ഇന്ത്യയുമായുള്ള സാംസ്കാരിക ബന്ധങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകളിൽ ഒരു പ്രത്യേക മാനം നൽകുന്നുണ്ട്. കൊഹിനൂർ പോലുള്ള പുരാവസ്തുക്കളുടെ കാര്യത്തിൽ ഇരു രാജ്യങ്ങൾക്കും ഒരുപോലെ പ്രയോജനകരമാകുന്ന രീതിയിലുള്ള സഹകരണ സാധ്യതകളാണ് നിലവിൽ ആരായുന്നത്. ഇതിൽ രത്നം ഇന്ത്യയിലേക്ക് പൂർണ്ണമായി കൈമാറുന്നത് ഉൾപ്പെടുന്നുണ്ടോ എന്നത് വ്യക്തമല്ല.
ബ്രിട്ടീഷ് കൊളോണിയൽ ഭരണകാലത്ത് ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് കൊണ്ടുപോയ കൊഹിനൂർ രത്നം തിരികെ വേണമെന്ന് ഇന്ത്യ ദീർഘകാലമായി ആവശ്യപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ബ്രിട്ടീഷ് മന്ത്രിസഭയിൽ ഇന്ത്യൻ വംശജയായ ഒരു മന്ത്രിയുടെ സാന്നിധ്യം കൊഹിനൂർ വിഷയത്തിൽ ഒരു പുതിയ സാധ്യത തുറക്കുന്നുണ്ടോ എന്ന ചോദ്യം ഉയരുന്നു.
ലിസ നാൻഡിയുടെ പ്രസ്താവന പ്രകാരം, സാംസ്കാരിക വസ്തുക്കളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് യുകെയും ഇന്ത്യയും തമ്മിൽ വളരെക്കാലമായി ചർച്ചകൾ നടക്കുന്നുണ്ട്. ഈ ചർച്ചകളുടെ ലക്ഷ്യം ഇരു രാജ്യങ്ങളിലെയും ജനങ്ങൾക്ക് ഈ സാംസ്കാരിക നിധികളിൽ നിന്ന് പ്രയോജനം നേടാനും അവയെക്കുറിച്ച് മനസ്സിലാക്കാനും അവസരം ഒരുക്കുക എന്നതാണ്. “പങ്കിട്ട പ്രവേശനം” എന്നതിലൂടെ സംയുക്ത പ്രദർശനങ്ങൾ, ഡിജിറ്റൽ ആക്സസ് തുടങ്ങിയ സാധ്യതകളാണ് വിഭാവനം ചെയ്യുന്നതെന്നാണ് സൂചന.
ലിസ നാൻഡിയുടെ ഇന്ത്യൻ പൈതൃകം ഈ ചർച്ചകളിൽ ഒരു അനുകൂല ഘടകമാണോ എന്ന് ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥിരീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. എന്നിരുന്നാലും, ഇരു രാജ്യങ്ങൾക്കുമിടയിൽ നിലനിൽക്കുന്ന ചരിത്രപരവും സാംസ്കാരികവുമായ ബന്ധങ്ങളെക്കുറിച്ച് അവർ പലപ്പോഴും സംസാരിച്ചിട്ടുണ്ട്. അവരുടെ പശ്ചാത്തലം ഇന്ത്യയുടെ ആശങ്കകളെ കൂടുതൽ ആഴത്തിൽ മനസ്സിലാക്കാനും ചർച്ചകളിൽ ക്രിയാത്മകമായ ഒരു സമീപനം സ്വീകരിക്കാനും സഹായിച്ചേക്കാം എന്ന് ചില നിരീക്ഷകർ കരുതുന്നു.
നിലവിൽ നടക്കുന്ന ചർച്ചകളുടെ അന്തിമ ഫലം എന്തായിരിക്കുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. എങ്കിലും, കൊഹിനൂർ രത്നത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ ഒരു സംവാദത്തിന് ബ്രിട്ടൻ തയ്യാറാകുന്നു എന്നതും ഒരു ഇന്ത്യൻ വംശജയായ മന്ത്രി ഈ ചർച്ചകളിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു എന്നതും ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുതിയ വഴിത്തിരിവാണ്. ഇത് കൊഹിനൂർ രത്നം ഇന്ത്യയിലേക്ക് തിരികെ എത്താനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുമോ എന്ന് കാത്തിരുന്ന് കാണേണ്ടിയിരിക്കുന്നു.
